Om de runen, het runenschrift, echt te kunnen begrijpen moet jij je eerst in haar geschiedenis, de Noordse Mythologie en Goden willen verdiepen.
Runen zijn oude schrifttekens die in onder meer steen, hout of botjes gekerfd werden. De tekens werden vooral gebruikt in de Scandinavische landen. Runen of runenstenen werden vanaf de 3e eeuw tot ongeveer de 17e eeuw na Chr. gebruikt.
Het runenschrift werd in alle Scandinavische landen gebruikt en niet alleen in Noorwegen. Vandaar dat we het hier hebben over de Noordse mythologie.
De runentekens vormen met elkaar een alfabet. Dit alfabet wordt ook wel futhark genoemd. Die futhark is verdeeld in 3 groepen van elk 8 runentekens. Elke groep noemt men een Aett. zo hebben we de aett van Freya, de aett van Hagalaz en de aett van Tyr. Maar eerst wil ik graag de vraag van: “het waarom en wat zijn”, beantwoorden.
Runen en orakelen
Het is niet zo vreemd als ik je vertel dat ik nogal wat op heb met het intuïtief zien, voelen, horen, ruiken en weten. Vooral het voelen en zien speelt bij de Tarot maar ook bij de runen een grote rol. Door het voelen en zien kom je in een “roes” waardoor je helderder ziet wat je ziet en voelt. Dat maakt het verwoorden makkelijker. In de oudheid ging dat verwoorden gepaard met het gebruik van al dan niet geheime spiritualiën. We zeggen dan dat men aan het orakelen is. Maar wat is dan orakelen of een orakel.
Orakelen is het onder goddelijke inspiratie doen van uitspraken over een bepaalde kwestie. Het goddelijke hierin komt omdat die uitspraken in de oudheid veelal in heiligdommen gedaan werden. Inspiratie had en heeft nog steeds de naam van het op stellige wijze verkondigen van, die raadselachtig of geheimzinnig waren of soms nog zijn. De beoefenaar noemde men Het Orakel. Heel bekend is wel het Orakel van Delphi. Het waren priesters, priesteressen die uitspraken deden die de Godheid hen in gaf. Hun uitspraken werden als onomstotelijke waarheden aangenomen.
Het verschil van vroeger, de oudheid, met nu is dat het orakelen of het orakel gewoon mensen zijn als jij en ik, die geïnspireerd te werk gaan. Over het goddelijke daarin heeft zo ieder zijn eigen geloofsweg en gevoelsweg te gaan. Gelukkig worden uitspraken vandaag de dag niet meer zo vanzelfsprekend als onomstotelijke waarheden aangenomen. Hoewel?
Orakelen heeft in mijn beleving iets mystieks in zich. Denk even aan de sjamaan, de medicijnman van welk natuurvolk dan ook, de druïde. Zij putten allen hun inspiratie uit tekens of patronen die ontstaan door de verspreiding van bijvoorbeeld: botjes, steentjes, houtjes, takjes, blaadjes en veren. Al die attributen waren en zijn ook van tekens voorzien. En nu doet het zien of voorzien of het helder voelen haar intrede. In tegenstelling tot de Tarot hebben de runen niets zichtbaars wat als beeldvormende informatie gebruikt kan worden. Men moet hier uitsluitend afgaan op het patroon wat door het attribuut gevormd wordt en hoe de tekens van het attribuut zichtbaar zijn en zich verhouden tot het patroon. Dat is een stuk moeilijker en vergt een uiterste concentratie en inleving. Te vergelijken met de eerder aangegeven goddelijke inspiratie. Het staat gelijk aan het verkeren in een “roes”. In de tijd van nu spreken we over helderzienden, paragnosten, mediums.
De geschiedenis van de Runen en de Noordse mythologie
Wist je dat er overeenkomsten bestaan tussen onze weekdagen en de Noorse goden of de Scandinavische mythologie?
Dagen van de week
Søndag
Zondag is net als in het Nederlands vernoemd naar de zon.
Mandag
Maandag is de dag van de maan
Tirsdag
Dinsdag is de dag van Tyr
Onsdag
Woensdag is vernoemd naar Odin. In het Nederlands is deze dag vernoemd naar de Germaanse tegenhanger van Odin; Wodan.
Torsdag
Donderdag is vernoemd naar Thor. Hij is de zoon van Odin.Fredag
Vrijdag is in het Noors vernoemd naar de Norrønse godin Frøya. In het Nederlands heet deze godin Freya.
Lørdag
Zaterdag komt van het Norrønse woord ‘laugardagr’ wat wasdag betekend. Deze wasdag verwijst naar kerkelijke gebruiken. In het Nynorsk wordt lørdag als ‘laurdag’ geschreven.
Ik heb met de Runen mogen kennis maken als verbondenheid met de Noordse Mythologie. Samen met de Griekse, Romeinse en Egyptische mythologie behoort de Noordse wel tot de bekendste van West-Europa. Als we het over de Noordse mythologie hebben dan hebben we het ook over de Noormannen en de Vikingen. Die volkeren van toen waren de bewoners van de Scandinavische landen waar ook IJsland toen gerekend kan worden. Zij hadden hun eigen scheppingsverhaal.
In den beginne was er niets. In dat niets lag Fillheim, land van mist. Aan de rand van Fillheim ontsprong Muspell, land van brandende lucht en zware wervelwinden. Daar waar beide gigantische landen elkaar bijna raakten lag een diepe ruimte, Ginnungagap, land van ene stromende rivier en bevroren wateren. Door hitte en mist ontstond de IJsreus Ymir.
Wat verder in het scheppingsverhaal lezen we over de verdere gevolgen van hitte, koude, vuur en het opkomen van vuurreuzen. Het bracht het ontstaan van Audmumla, de hemelse koe.
Zij is het die voeding gaf aan de IJsreus Ymir waardoor er nakomelingen konden ontstaan die helaas alle vormen van slechtheid is zich hadden. Zij stonden pal tegen over de Goden die stonden voor alles wat goed was. Er kwam een kosmische strijd op gang die we vandaag de dag nog steeds kennen en tegenkomen. Een strijd die alles te maken heeft met de tegenstelling van het goede en het kwade.
De ijsreus Ymir was het eerste wezen dat gedood werd. Hij werd naar Ginnungagap gebracht waardoor de aarde kon ontstaan. Dit gebeurde door Odin, Wili, Wé. Zij zijn de zonen van Bestla. De drie broers sloofden zich uit om de aarde en het heelal te verfijnen om het haar zo bestaansrecht te geven. Daarna kwam het ontstaan van de mens.
Zo werd Odin de oppergod nadat hij een aantal beproevingen had door staan. Die beproevingen zijn:
- De zoektocht naar wijsheid en inzicht
- Offer en beproeving
- Ontdekking van de rune en het kunnen vormen van het gouden hoofd.
Al zijn beproevingen hebben ook invloed op de inzichten van de mens. Ook al is hij de ontdekker van de runen en de God van de mensen, toch zijn er in de Noorse Mythologie nog veel meer goden en godinnen werkzaam.
Wanneer jij je met de runen gaat bezighouden zul je ook de betekenis van het gouden hoofd leren kennen.
Runen, samenstelling, soorten
Zoals gezegd is het runenschrift, kortweg runen, het oudst bekende schrift van Noord-Europa. De letters zijn meestal vervaardigd uit rechte en of hoekige lijnen. Door hun samenstelling kunnen ze vrij makkelijk in steen of hout gekrast worden. De runentekens vormen met elkaar een alfabet. Dit alfabet wordt ook wel futhark genoemd. De eerste zes letters van de futhark worden gevormd door de runentekens F-U-TH-A-R-K.
We wet en dat er verschillende Tarotspellen en Tarotsystemen zijn. Met de runen is het niet anders. Er zijn dus verschillende runen-futharks in omloop. De verschillen kunnen ontstaan zijn in naam, tekens en zelfs in het aantal runen en heeft ook te maken met de gebieden , waarin zij vroeger werden gebruikt. Wanneer contacten summier waren, ontstonden verschillen. Vergeet niet dat we het hebben over de periode tot ± de 16de, 17de eeuw n. Chr. De oudste futhark die we kennen bestaat uit 24 runentekens. Die futhark is verdeeld in 3 groepen van elk 8 runentekens. Elke groep noemt men een Aett. Tegenwoordig kom je ook het gebruik tegen van een futhark met 25 runentekens. De 25ste is dan een blanke rune. Orakelspecialiste Sonja Muller werkt ook met een extra rune, die zij de Odin’s rune noemt.
Van de hand van Sonja Muller is in mrt 2011 een geheel nieuwe kijk op de runen verschenen. “Gord’s dilemma” is voorzien van een kaartspel met prachtige schilderingen. Meer weten? zie bronnen
De runentekens van de oude Futhark hebben allen een vaste plaats in het runenalfabet. Over het algemeen praat men in dit verband trouwens liever over de runenreeksen. Elke runenreeks of aett is verbonden met een Noorse Godheid die elk een gevoelsaspect weergeven.
- Aett van Freya
Deze godin staat onder andere voor: liefde, schoonheid, vriendelijkheid, vruchtbaarheid, mededogen en medeleven. - Aett van Hagalaz
Deze god hoort bij de God Odin of Heimdal en staat voor transformatie, inwijding, pijn, tegenslag, rustverstoring en omverwerpingen. - Aett van Týr
De god staat voor wijsheid bij het verkrijgen van kennis maar ook voor rechtvaardigheid, handhaven en strijdlust.
De letters of tekenklanken die betrekking hebben op de tekenklanken C, Q, V, en X komen in de runen niet voor, omdat die klanken niet bestaan. Daarvoor in de plaats komen de tekenklanken th, ng, en de ei. Hoe dat precies werkt vind ik hier niet zo van belang.
Werken met de Runen, leggen of werpen
Net als bijvoorbeeld bij het werken met de Tarot maak je gebruik van een legmethode of legpatroon. De bekendste is de 3-kaartslegging (verleden -heden -toekomst) of het Keltische kruis. Het zijn methoden om inzicht te krijgen in wat de symboliek vanuit de positie waar het zich in het patroon bevindt te vertellen heeft.
Bij het werken met de runen is dat niet anders. Ook hier hebben we een 3-kaartmethode (de drie Nornen legging) en de methode van het Keltisch Kruis. De zeer kundige runenlezer zal zich ook van een heel andere methode bedienen. Namelijk het werpen van de runen.
Maar laten we eerst nog even in gedachten terug gaan naar de “oude tijd”. En stel je daarbij voor dat de runen van de afbeelding hiernaast gekerfd zijn in een materiaal dat in die tijd op dat moment voor handen was. Het was toen niet alleen een schrift om elkaar duidelijk te maken wat de wensen waren, maar het was toen ook al een vraagbaak. De “ingewijde” kon op magische wijze een wat wij nu noemen esoterische betekenis aan de runen ontlenen. Elke runensteen heeft zo zijn eigen betekenis. Het is de combinatie die de kracht en de betekenis van de runen tot uiting laat komen.
Het werken met de runen wordt als een stuk moeilijker ervaren dan het werken met bijvoorbeeld de Tarot? Om die reden vraagt het dan ook om een uiterste concentratie en inleving. Eerder schreef ik: “Het staat gelijk aan het verkeren in een roes”. Maar laat het je niet afschrikken om dit machtige orakel te leren kennen en begrijpen. Het leren kennen en begrijpen begint met het pakken, trekken, laten aankleven van een runensteen. Vooral het “laten aankleven” is hier als uitdrukking op zijn plaats.
Pakken en of werpen
Runenstenen worden in een zakje bewaard. Om een rune te “pakken” laat jij je hand door de stenen glijden en als vanzelf blijft er een runensteen tussen je vingers kleven. Je doet dat zo vaak als dat voor de vraag of de methode nodig is. De runenlezer (“ingewijde”) zal de stenen “lezen” en je helpen te begrijpen hoe de uitdagingen of veranderingen in je leven gestalte kunnen krijgen. De runen hebben of krijgen een voorspellend karakter, zeker wanneer ze gebruikt worden om inzicht te krijgen in situaties van alle dag. De runen worden nu als orakel gebruikt en heeft niets met toekomst voorspellen te maken, maar is meer een soort gids naar de toekomst. Als orakel zal het alleen datgene openbaren wat eigenlijk al openbaar is, maar waar je niet bij stilstaat. Je krijgt daardoor een dieper inzicht.
Onnodig te zeggen dat de runenlezer (ingewijde) zich voorafgaand aan het werken met de runen terdege voorbereid. Neem je rust maar zorg ook voor het juiste tijdstip en een sfeervolle plek. Vertrouw dan op de boodschap die de runen zullen geven en stel je daarvoor open.
Wanneer je besluit te werken via de methode van het werpen. Zorg dan dat jij jouw eigen methode van werpen goed onder de knie hebt. Runen werpen is een kunst op zich. Het mag niet te onbeheerst maar zeker ook niet te beheerst. Op die manier krijg je voldoende runenstenen in de kern of binnen de cirkels van het runenkleed. Beperk je dan ook tot de kern van de geworpen runen op het runenkleed omdat daar toch het belangrijkste antwoord verborgen ligt.
Betekenis, Runennamen en Runenoverzicht
Tot slot geef ik je hier een overzicht van de runennamen en hun betekenis. Deze zeer beknopte uitleg van de runen is zo gerangschikt dat ze per Aett op volgorde van hun vaste plek samengesteld zijn.
| 1ste Aett. De acht van Freya | |
|
Rune
|
|
|
1.Fehu- vee; klank f. Vee was een zeer belangrijk bezit in het verleden. Deze rune staat dan ook voor rijkdom of voorspoed. |
| 2. Ûruz –de god Oeros; klank u. De oeros stond bekend om zijn kracht en snelheid. Deze rune wordt hierom wel gezien als de rune voor de krijgers, omdat er heel veel vaardigheid nodig was om een oeros te bejagen. | |
| 3.Thurisaz-doorn, reus; klank th/d. De mening over de betekenis van deze rune verschilt. Sommigen zien er bescherming in, anderen een obstakel. | |
| 4. Ansuz- de god Aesir; klank a. Deze rune staat voor communicatie en goddelijke kracht. | |
| 5. Raidô- wiel, wagen,reis; klank r. Vertegenwoordigt de cyclus van het leven. De rune staat dan ook voor verandering of actie | |
| 6. Kanu- toorts, licht; klank k. Staat voor verlichting of goddelijk licht. Dit is de vuurrune. | |
| 7. Gebô- geschenk, verbinding; klank g. Deze rune staat voor het spirituele geschenk en edelmoedigheid | |
| 8. Wunjô- vreugde, perfectie; klank w/v. Dit is een positieve rune, die balans en harmonie symboliseert. | |
| 2de Aett. De acht van Hagalaz | ||
|
Rune
|
||
|
9.Hagalaz- hagel; klank h. Bekend als de weerrune. De betekenis wordt vaak uitgelegd als uitdagingen of oncontroleerbare interne en externe krachten. | |
| 10.Nauthiz- lot, noodlot; klank n. De rune geeft aan dat behoeften die iemand heeft ver vuld kunnen worden, wanneer daar aan gewerkt wordt (zelfontplooiing). | ||
| 11. saz- ijs; klank i/ij. Staat voor een periode van inactiviteit of een status quo. | ||
| 12. Jera- jaar, oogst; klank j /y. Deze rune geeft aan dat het verleden achter iemand gelaten kan worden en er een nieuwe tijd aanbreekt. Hiernaast staat de rune ook voor het profiteren van inspanningen in het verleden. | ||
| 13. Eihwaz- taxusboom; klank ei / ij. De taxusboom werd gezien als de bewaarder van wijsheden en als een poort tot andere werelden. Om deze reden staat deze rune bekend als de sjamaanrune, omdat geloofd werd dat sjamanen de mogelijkheid hadden om naar de verschillende werelden te reizen. De rune staat voor motivatie en transformatie. | ||
| 14.Perth-dobbelsteenbeker,vermaak; klank p. In het verleden werd de dobbelsteenbeker al gebruikt bij spellen en weddenschappen. De rune staat voor het lot. | ||
| 15. Algiz- boog, elandgewei, verdediging; klank z. Deze rune staat als symbool voor de wereldboom en stelt “bescherming” voor. | ||
| 16. Sowelu- zon; klank s.De zon geeft licht en warmte en wordt gezien als de levenskracht. Voorspoed en gezondheid zijn de krachten die aan deze rune worden toegekend. | ||
| 3de Aett. De acht van Tyr | ||
|
Rune
|
||
|
17. Teiwaz- de god Tyr; klank t. Tyr was een oorlogsgod die zijn arm opofferde om de andere goden te redden. De rune wordt gezien als het teken om een offer te doen, waar je op de lange termijn van kunt profiteren en staat voor heldendom of overwinning. | |
| 18. Berkana- berk; klank b. Doordat de berk bekendstaat om het feit dat hij vuur kan overleven en zeer snel herstelt van schade, wordt deze rune in verband gebracht met wedergeboorte, purificatie en vruchtbaarheid. | ||
| 19. Ehwaz- paard; klank e. Het paard werd gezien als het meest behulpzame dier van het dierenrijk. De rune staat voor samenwerking en vooruitgang. | ||
| 20. Mannaz- mens; klank m. Deze rune wordt gezien als de vertegenwoordiger van mensheid. | ||
| 21. Laguz- water, zee; klank l. Water wordt in verband gebracht met intuïtie en emoties. | ||
| 22. Inguz- voltooiing; klank i. Inguz (of Ingwaz) was een vruchtbaarheidsgod, de rune staat daarom ook voor vruchtbaarheid. Creativiteit is een andere eigenschap die aan deze rune verbonden is. | ||
| 23. Dagaz- dageraad; klank d. Staat voor duidelijkheid, oplettendheid en verlichting. | ||
| 24. Othila- vaderland, erfenis; klank 0. De rune staat voor voorouders en erfenis. | ||
| De extra rune | ||
|
25. Odin’s rune- het onbekende vertrouwen. Concentratie op het niet zichtbare maakt dat je het juiste vindt. |
|
Bronnen:
Runen Orakelset – Sonja Muller. uitgeverij de-ring
Cursus/workshop runen: Sonja Muller
Wikipedia.org/wiki/Runen
Mysticlight.nk/runen
Noorwegen.org/index.php